Οδηγίες προστασίας και προετοιμασίας για σεισμό

February 7, 2023
Pericles Leng Cheng

Ο σεισμός μπορεί να χτυπήσει οποιαδήποτε ώρα της μέρας, οποιαδήποτε μέρα, χωρίς προηγουμένως να δώσει κάποια προειδοποίηση άρα πρέπει να είμαστε έτοιμοι όποτε και αν αυτός συμβεί. Να θυμάστε ότι πολλές φορές μεγαλύτερη ζημιά από το σεισμό κάνει ο πανικός και η απρονοησία. Για τον λόγο αυτό προετοιμαζόμαστε. Σαν CERIDES βασική μας αποστολή είναι η προετοιμασία ομάδων διάσωσης. Αυτό αφορά το κομμάτι της κρατικής πρόνοιας. Σαν πολίτες πρέπει να προετοιμαζόμαστε και ατομικά και παρουσιάζουμε παρακάτω τους κανόνες σωστής συμπεριφοράς κατά τα τρία στάδια, πριν, κατά τη διάρκεια και μετά το σεισμό.

Πριν τον σεισμό:

  1. Κάντε μια οπτική επιθεώρηση της οικίας ή του υποστατικού που εργάζεστε. Υπάρχουν εμφανείς ρωγμές σε δομικά στοιχεία του κτιρίου, όπως κολώνες ή δοκάρια; Αν ναι, καλέστε άμεσα έναν ειδικό να σας συμβουλέψει.
  2. Πολλές ανθρώπινες ζωές χάνονται από τον λάθος τρόπο που τοποθετούμε ογκώδη αντικείμενα ή έπιπλα στο χώρο που ζούμε ή εργαζόμαστε. Η κοινή λογική αποδεικνύεται σωτήρια: π.χ. δεν τοποθετούμε ογκώδη αντικείμενα κοντά στο χώρο που κοιμόμαστε ή σε χώρους που βρίσκονται παιδιά. Αν υπάρχουν τέτοια αντικείμενα, όσο απίθανο και αν φαίνεται ότι μπορεί να πέσουν, ακόμη και ένας μικρός σε μέγεθος σεισμός μπορεί να τα ανατρέψει.
  3. Βεβαιωνόμαστε για τη σταθερότητα αντικειμένων που βρίσκονται κρεμασμένα στο χώρο που ζούμε ή εργαζόμαστε. Κλιματιστικά, ανεμιστήρες οροφής, φωτιστικά κτλ. πρέπει να σιγουρευτούμε ότι είναι καλά στερεωμένα. Είναι από τα πρώτα πράγματα που θα ταλαντωθούν και θα πέσουν σε περίπτωση σεισμού.
  4. Αν το υποστατικό διαθέτει μπαλκόνι δεν το γεμίζουμε πέραν της στατικής του ικανότητας. Ρωτήστε το μηχανικό σας για το τι βάρος ανά τετραγωνικό μέτρο επιτρέπεται να υπάρχει στο μπαλκόνι σας ώστε να είναι στατικά ασφαλές. Τα υπερφορτωμένα μπαλκόνια είναι ο αδύναμος κρίκος του κτιρίου σας και θα πέσουν πρώτα σε περίπτωση σεισμού.
  5. Εύφλεκτα υλικά, υγρά, απορρυπαντικά και λοιπά πρέπει να αποθηκεύονται ασφαλώς σε κάτω ράφια ή ντουλάπια και όχι ψηλά.
  6. Αν είστε σε χώρο εργασίας ρωτήστε να μάθετε τις εξόδους κινδύνου και τους τρόπους διαφυγής από το κτίριο. Προσπαθήστε σε τακτά χρονικά διαστήματα να ακολουθείτε τους τρόπους διαφυγής σαν μέρος της καθημερινότητας σας ώστε να είστε εξοικειωμένοι όταν αυτό απαιτηθεί.
  7. Προετοιμάστε κατάλληλα και βάσει των σωματικών και κινητικών ικανοτήτων που έχουν, παιδιά και συγγενείς σας που δεν έχουν την ίδια ικανότητα διαφυγής με εσάς σε περίπτωση σεισμού. Πειραματιστείτε, εν είδει παιχνιδιού, και χρονομετρήστε σε πόσο χρόνο ο πιο αργός από εσάς μπορεί να εγκαταλείψει το υποστατικό. Πολλαπλασιάστε το χρόνο αυτό επί 1.5 για να έχετε μια ακριβή εικόνα του χρόνου εγκατάλειψης σε πραγματικό γεγονός.
  8. Να έχετε πάντα ένα μπουκάλι νερό στο προσκέφαλό σας όταν κοιμάστε. Να το έχετε σε απόσταση που να το φτάνετε χωρίς να χρειαστεί να σηκωθείτε από το κρεβάτι. Το ίδιο κάντε για τα παιδιά σας.
  9. Μάθετε που είναι ο πίνακας του ηλεκτρικού, η παροχή του νερού και οι πυροσβεστήρες ενός υποστατικού και βεβαιωθείτε ότι γνωρίζετε τη χρήση τους.
  10. Να έχετε έτοιμο και συνεχώς ενημερωμένο ένα κουτί πρώτων βοηθειών. Να είναι σε σημείο προσβάσιμο και γνωστό σε όλους. Μάθετε πώς να το χρησιμοποιείτε.
  11. Μη τοποθετείτε κρεβάτια εφαπτόμενα σε παράθυρα ή παραθυρόπορτες. Υπάρχει ο κίνδυνος τα τζάμια να σας τραυματίσουν την ώρα που κοιμάστε.
  12. Έχετε πάντα έτοιμα ρούχα να φορέσετε χωρίς να χρειαστείτε να ψάχνετε τη στιγμή του συμβάντος. Πριν πέσετε για ύπνο, οργανώστε τα ρούχα της επόμενης μέρας και το ίδιο κάντε για τα παιδιά σας. Να είναι κοντά στο σημείο που κοιμάστε. Δεν θα έχετε πολύ χρόνο να σκεφτείτε στην περίπτωση σεισμού.
  13. Έχετε πάντα έτοιμη μια τσάντα έκτακτης ανάγκης. Να ξέρουν όλοι στο υποστατικό που βρίσκεται. Αν είναι δυνατό τοποθετήστε τη κοντά στην έξοδο ώστε να την πάρετε καθώς φεύγετε. Στη τσάντα βάλτε ένα μπουκάλι νερό, ξηρά τροφή, λίγα χρήματα, μονάδα μπαταρίας σε πλήρη φόρτιση για τα κινητά σας τηλέφωνα, φακό.
  14. Συμμετέχετε στις ασκήσεις προετοιμασίας για σεισμό με υπευθυνότητα. Όσο πιο μηχανικά μπορείτε να αντιμετωπίσετε καταστάσεις τόσο πιο πιθανό είναι να τις αντιμετωπίσετε με επιτυχία σε ένα πραγματικό σενάριο. Κάντε τις διαδικασίες μέρος της καθημερινότητάς σας.

Κατά τη διάρκεια του σεισμού (αν βρίσκεστε εντός κτιρίου):

  1. Παραμείνετε εκεί μέχρι να τελειώσει ο σεισμός. Μην αρχίσετε να τρέχετε έξω από το κτίριο ενόσω γίνεται ο σεισμός. Καλύψτε το κεφάλι σας είτε κάτω από κάτι συμπαγές, π.χ. ένα τραπέζι είτε με τα χέρια σας αν δεν είστε κοντά σε τραπέζι. Μη στέκεστε κάτω ή γύρω από ψευδοροφές, γυψοσανίδες, τζάκια.
  2. Αν είναι εφικτό προσπαθήστε να ξεκλειδώσετε τη πόρτα εξόδου και ανοίξτε την ώστε μετά το πέρας του σεισμού να διαφύγετε από εκεί. Αφήστε την ανοικτή.
  3. Απομακρυνθείτε από τζαμαρίες ή αντικείμενα που μπορεί να πέσουν εύκολα.
  4. Διατηρείστε την ψυχραιμία σας. Από τους ενήλικους αντλούν παράδειγμα και κουράγιο οι μικρότεροι, οπότε δεν βοηθούν οι φωνές, ο πανικός ή η άρνηση του γεγονότος. Κρατήστε τα μάτια σας ανοιχτά για να δείτε αν υπάρχουν πράγματα από τα οποία κινδυνεύετε.
  5. Δώστε φωναχτά οδηγίες στα μικρότερα ή υπερήλικα μέλη που κατοικούν μαζί σας. Πείτε τους να καλυφθούν, να απομακρυνθούν από τζάμια και να παραμείνουν ψύχραιμοι. Προσπάθεια σας να τρέξετε να τους βοηθήσετε κατά τη διάρκεια του σεισμού εγκυμονεί τον κίνδυνο να τραυματιστείτε εσείς ο ίδιος και κατά συνέπεια να μην τους βοηθήσετε τελικά.
  6. Αν βρίσκεστε σε μπαλκόνι προσπαθήστε να μπείτε εντός όσο πιο γρήγορα και ασφαλώς γίνεται. Μην τρέξετε.
  7. Αν βρίσκεστε στο κρεβάτι, σηκωθείτε προσεκτικά και αν είναι εφικτό ντυθείτε. Αν έχετε παιδιά ή υπέργηρους συγγενείς που δεν μπορούν να ντυθούν μόνοι τους περιμένετε να σταματήσει ο σεισμός για να τους βοηθήσετε.
  8. Αν βρίσκεστε σε κινούμενο ανελκυστήρα το αυτόματο σύστημα ασφαλείας που διαθέτει θα σας πάει μέχρι τον κοντινότερο όροφο και θα ανοίξει η πόρτα. Βγείτε προσεκτικά και προσπαθήστε να καλυφθείτε εντός του κελύφους του κτιρίου.
  9. Αν βρίσκεστε στη κουζίνα απομακρυνθείτε αμέσως και βρείτε καταφύγιο σε άλλο χώρο του σπιτιού.

Κατά τη διάρκεια του σεισμού (αν βρίσκεστε εκτός κτιρίου):

  1. Μείνετε μακριά από κολώνες, δέντρα, κτίρια που μπορεί να πέσουν πάνω σας.
  2. Αν οδηγείτε, σταματήστε αν είναι εφικτό και μείνετε στο αυτοκίνητο για όσο διαρκεί ο σεισμός. Μη σταματήσετε ή εμποδίσετε τη κυκλοφορία. Μη σταματήσετε πάνω σε γέφυρες, μέσα σε τούνελ, κάτω από κτίρια ή συστάδες δέντρων. Αν είστε εκτός αστικής περιοχής μη σταματήσετε κοντά σε απόκρημνες περιοχές ή κάτω από βράχους ή πλαγιές βουνών.
  3. Αν βρίσκεστε παραθαλάσσια ενημερωθείτε από τις αρχές για πιθανότητα τσουνάμι. Μετακινηθείτε από τη σημείο.

Μετά το σεισμό:

  1. Συγκεντρωθείτε σε ένα σημείο, βεβαιωθείτε ότι δεν υπάρχουν τραυματισμοί, πάρτε τη τσάντα έκτακτης ανάγκης και απομακρυνθείτε από το κτίριο. Είναι πολύ πιθανό σε μικρό χρονικό διάστημα να συμβεί μετασεισμός για αυτό θα πρέπει να είστε έτοιμοι για την σύντομη έξοδό σας.
  2. Αν υπάρχουν τραυματισμοί δώστε τις πρώτες βοήθειες επιτόπου και ενημερώστε τις αρχές.
  3. Κλείστε το γενικό του ρεύματος και του νερού και μη χρησιμοποιήσετε αναπτήρες ή κεριά για να φωταγωγήσετε ένα χώρο.
  4. Μη χρησιμοποιήσετε ανελκυστήρες. Χρησιμοποιήστε τις σκάλες προσεκτικά χωρίς βιασύνη ή πανικό.
  5. Μην ανοίγετε ντουλάπια αφού αντικείμενα μπορεί να πέσουν πάνω σας.
  6. Αν για κάποιο λόγο έχει αποκλειστεί η έξοδος από το κτίριο τότε κατευθυνθείτε προς την ταράτσα του κτιρίου και καλέστε σε βοήθεια τις αρχές.
  7. Χρησιμοποιήστε τις επικοινωνίες με σύνεση.
  8. Μη καλείτε τις αρχές χωρίς σοβαρό λόγο.
  9. Μη μπείτε σε οποιοδήποτε κτίριο ακόμη και αν φαίνεται ότι είναι σε καλή κατάσταση χωρίς πρώτα να υπάρξει ενημέρωση από τις αρχές.
  10. Συγκεντρωθείτε σε ανοικτούς χώρους και αναμένετε οδηγίες από τις αρχές.
  11. Μη παρασύρεστε από φήμες και εικασίες. Ακολουθήστε μόνο τις οδηγίες των επίσημων αρχών.

Δρ. Μιχάλης Αρβανίτης

Senior Research Fellow, CERIDES, EUC